เจียดมุก

ความสัมพันธ์ไทยจีนในสมัยกรุงธนบุรี สมเด็จพระเจ้ากรุงธนบุรี ตากสินมหาราชทรงมีความพยายามที่จะส่งพระราชสาส์นและราชทูตไปสานสัมพันธ์ไมตรีหลายครั้ง ครั้งใหญ่ที่สุดตามหมายรับสั่งกรุงธนบุรี พุทธศักราช 2324 (จุลศักราช 1143) เสด็จออก ณ ท้องพระโรง ทรงแต่งพระราชสารออกไปจิ้มก้อง สมเด็จพระเจ้าต้าฉิ้งเมืองปักกิ่ง ... ในหมายรับสั่งโดยกำหนดตัวบุคคล พิธีการหมายบอกให้เจ้าพนักงานเตรียมการ มีพิธีการจารึกพระสุพรรณบัตรและอักษรคำหับ ณ หอพระแก้วมรกต จัดให้มีกระบวนทางชลมารค มีเรือพระที่นั่งไปส่งพระราชสาส์นขึ้นสำเภาที่แหลมฟ้าผ่า ครั้งนั้นจัดส่งช้าง 2 เชือกไปพร้อมเครื่องบรรณาการและสินค้า 11 เรือสำเภา เครื่องราชบรรณาการที่สมเด็จพระเจ้ากรุงธนบุรีส่งไปปักกิ่งนั้นในครั้งนั้น สันนิษฐานว่าได้ถูกย้ายไปจัดแสดงและเก็บรักษาไว้ที่พิพิธภัณฑ์ National Palace Museum (NPM) หรือพิพิธภัณฑ์กู้กง กรุงไทเป ประเทศ

เจียดมุก ใช้สำหรับใส่สิ่งของสำคัญ มีลักษณะคล้ายกับ เตียบ หรือ โตก หรือ ตะลุ่มที่มีฝาปิด ที่ใช้สำหรับใส่อาหาร จากข้อมูลของพิพิธภัณฑ์กู้กง ไทเป กำหนดว่าเจียดมุกใบนี้เป็นของสมเด็จพระเจ้ากรุงธนบุรี ตากสินมหาราชที่ส่งไปพร้อมเครื่องบรรณาการต่าง ๆ

เจียดประดับมุก จีนเรียก “หลัว เตี้ยน เปี่ยว เหอ (Luo dian biao he)” กล่องแปดเหลี่ยมค่อนข้างยาวลงรักพื้นดำประดับด้วยลวดลายไทยจากเปลือกหอยมุก ขนาดกว้าง 17.5 เซนติเมตร ยาว 28.5 เซนติเมตรสูง 26 เซนติเมตร ฉลุเปลือกหอยมุก เป็นลวดลายไทยฝังบนพื้นรัก มีลายที่สำคัญคือ ลายข้าวบิณฑ์ ลายกนก ลายก้ามปู เป็นต้น มีความโดดเด่นตรงที่มีการเว้นที่ว่างรอบลายข้าวบิณฑ์โดยทำเป็นรัศมีขนนกหรือดอกบัวโดยรอบ

ภาพจำลอง 3 มิตินี้จัดทำขึ้นเพื่อให้คนไทยได้รับรู้ถึงความงามและความสำคัญของศิลปกรรมกรุงธนบุรีชิ้นนี้ เพราะน้อยคนที่จะได้ไปเห็นที่ไทเป ภาพจำลอง 3 มิติทำให้เห็นถึงลวดลายที่เหมือนและแตกต่างกันแต่ละด้าน สมกับที่เว็บไซต์ของพิพิธภัณฑ์กู้กงได้ยกย่องว่าเจียดมุกใบนี้เป็นงานศิลปะที่ประณีตสวยงาม


อ้างอิง

พันจันทนุมาศ (เจิม). (2506). ประชุมพงศาวดารภาคที่ 65 พระราชพงศาวดารกรุงธนบุรี. (พิมพ์เป็นอนุสรณ์ในงานพระราชทานเพลิงศพ หลวงสฤษฎิ์สาราลักษณ์ (เปรม ลางคุลเสน) ณ ฌาปนสถาน กองทัพบก วัดโสมนัสวิหาร วันที่ 27 พฤศจิกายน 2506).

National Palace Museum (NPM). Tribute List from Taksin the Great of the Kingdom of Siam. Accessed 5 December 2015. Available from http://www.npm.gov.tw/exh96/treasure/large/e06.htm.


อ้างอิงภาพ

เอนก สีหมาตย์. (2559). ภาพเจียดมุก จัดแสดงที่ญี่ปุ่น. National Palace Museum (NPM). Tribute List from Taksin the Great of the Kingdom of Siam. Accessed 5 December 2015. Available from http://www.npm.gov.tw/exh96/treasure/large/e06.htm.

วีดิทัศน์ ภาพหมุน ย้อนกลับ